"АДАМ ЖӘНЕ БИОСФЕРА" ЮНЕСКО БАҒДАРЛАМАСЫ ҚАЗАҚСТАНДЫҚ ҰЛТТЫҚ КОМИТЕТІ (МАB)

Комитет жайлы

Қазақстандық МАБ ұлттық комитеті - ЮНЕСКО және ИСЕСКО істері жөніндегі Қазақстан Республикасы Ұлттық комиссиясының құрылымдық бөлімшесі. Комитет қызметі Қазақстандағы ЮНЕСКО-ның «Адам және биосфера» ұзақ мерзімді халықаралық бағдарламасын дамытуға бағытталған. «MAБ» атауы «Адам және биосфера» (латын транскрипциясында - MAB) бағдарламасының ағылшын тіліндегі атауының кең таралған орыс фонетикалық аббревиатурасы.

 

MAБ - бұл ЮНЕСКО-ның жергілікті және ғаламдық деңгейде адамдар мен қоршаған орта арасындағы қатынастарды жақсартудың ғылыми негізін құруға бағытталған үкіметаралық ғылыми бағдарламасы болып табылады. Бұл биологиялық және экожүйелік әртүрлілікті сақтауды, сондай-ақ адамдар мен қоршаған орта арасындағы қатынасты зерттеуге бағытталған пәнаралық зерттеулер жүйесі. Бағдарламаның негізгі бағыттарының бірі - биосфералық резерваттардың ғаламдық желісін дамыту. «MAБ» атауы - орыс тіліндегі «Адам және биосфера» (“Man and Biosphere”, MAB) бағдарламасының фонетикалық аббревиатурасы. МАБ бағдарламасы ресми түрде 1970 жылы ЮНЕСКО Бас конференциясының XVI сессиясында қабылданды. Бағдарламаның басқарушы органы - Халықаралық үйлестіру кеңесі (ХҮК) (анг. - International Coordination Council, ICC), оның құрамына ЮНЕСКО Бас конференциясының сессияларында үнемі қайта сайланатын 30 мемлекет кіреді. ХҮК сессиялары арасындағы кезеңде МАБ бағдарламасын жедел басқаруды бюро және ХҮК Хатшылығы жүзеге асырады, ол әр елдегі МАБ Ұлттық комитеттерінің қызметін үйлестіреді.

Қазақстанда МАБ Ұлттық комитеті 1978 жылы Қазақ СКР Ғылым академиясы Президиумының 1978 жылғы 30 шілдедегі Жарлығымен «Табиғатты қорғау және оның қорын ұтымды пайдалану» мәселесі бойынша ғылыми кеңестің құрамында қоршаған ортаның және оның жағдайын зерттеу бойынша ғылыми-зерттеу жұмыстарын үйлестіру мақсатында құрылды. Қазақстандағы МАБ комитетінің бірінші төрағасы академик А.Н. Илялетдинов болды. 2000 жылғы 7 тамызда Қазақстан Республикасының ЮНЕСКО істері жөніндегі ұлттық комиссиясы құрылғаннан кейін (http://unesco.natcom.kz/ru/), МАБ-тың қазақстандық комитеті осы комиссияның құрылымдық бөлімшелерінің бірі болды.

Қазіргі уақытта МАБ-тың Қазақстандық ұлттық комитеті «ЮНЕСКО және ИСЕСКО істері жөніндегі Қазақстан Республикасы Ұлттық комиссиясы жанындағы ЮНЕСКО “Адам және биосфера» (MAБ) бағдарламасы жөніндегі Қазақстандық ұлттық комитет туралы ереже» негізінде жұмыс істейді. Комитеттің негізгі мақсаты - Қазақстан Республикасында биосфералық резерваттардың ұлттық желісін дамыту, оны ғаламдық және аймақтық биосфералық қорықтар желісіне біріктіру, ерекше қорғалатын табиғи аумақтарды дамытудағы халықаралық тәжірибені талдау және жинақтау, сонымен қатар биологиялық және экожүйелік әртүрлілікті сақтау, адам және экологиялық қатынастарды зерттеу және ЮНЕСКО «Адам және биосфера» бағдарламасы арқылы экологиялық білімді тарату.

МАБ комитетінің жаңа жаңартылған құрамымен б.ғ.д.  Р.В. Ященко өз жұмысын 2011 жылдың 24 мамырында бастады.